| n Hoàng Vũ  | | Những phiên vừa qua, nhiều nhà đầu tư nhỏ bắt đầu rục rịch trở lại thị trường. | Mạch tăng điểm được nối tiếp, sự hứng khởi đã có trên sàn. Sau chuỗi ngày dài ảm đạm, niềm vui đang đến với nhà đầu tư. Nhưng, sự cảnh giác ở thời điểm này được xem là cần có, theo khuyến nghị của một số công ty chứng khoán.
>>Chứng khoán lên điểm: Cơ hội và lực cản
Thị trường quay đầu và đi lên mạnh mẽ trong những phiên đầu tuần này, khiến một bộ phận nhà đầu tư không khỏi hoài nghi. Bởi đó là một chuyển biến bất ngờ, khi đặt trong bối cảnh nền kinh tế vẫn còn những bất ổn, lạm phát tăng cao, lãi suất ngân hàng biến động mạnh, tỷ giá diễn biến phức tạp, hoạt động của doanh nghiệp gặp nhiều trở ngại…
Về đợt tăng giá vừa có, nguyên nhân chính được giải thích từ sự chuyển dịch mạnh cung - cầu; trong đó, phiên ngày 11/6 được xem là bản lề với sự đột biến của khối lượng (gấp 10 lần những phiên liền trước). Trong bối cảnh ảm đạm và không có thông tin hỗ trợ, sự đột biến của khối lượng trở thành tín hiệu được nhiều nhà đầu tư nắm lấy, và có cả những quyết định vào cuộc.
Và khi thị trường tăng điểm, cùng với khối lượng duy trì ở mức cao, sự lôi kéo thể hiện và lực cầu mới cùng hẹn vào sàn, trong khi lực lượng bán ra có sự kìm chế để đón nhận xu hướng tăng đang hé mở.
Lực cầu bất ngờ tăng mạnh và khớp với lực vốn từ lượng trái phiếu bán mạnh ra trước đó. Từ đây, có những suy đoán khả năng các tổ chức đang cùng “hẹn” tạo lập một chu kỳ mới cho thị trường.
Lực cầu từ tổ chức thể hiện, lôi kéo nhiều nhà đầu tư nhỏ vào cuộc. Một phân tích cho thấy khối lượng bình quân lệnh mua là 1.720 cổ phiếu/lệnh - ứng với khoảng 1/2 khối lượng bình quân lệnh bán là 3.500 cổ phiếu/lệnh - của những phiên vừa qua cho thấy có sự tham gia đông đảo của các nhà đầu tư nhỏ, bởi thông thường các nhà đầu tư lớn không “xé lẻ” lệnh mua vì sẽ tăng phí và hạn chế khả năng khớp lệnh.
Hai phiên gần nhất, xu hướng tranh mua, bán nhỏ giọt cũng đã thể hiện rõ nét.
Nhưng bẫy đang giăng?
Diễn biến trên có hơi hướng "lạ", nhất là khi đặt trong bối cảnh chung của nền kinh tế cũng như các yếu tố tác động bất lợi là lạm phát, lãi suất, tỷ giá… Từ đây, sự lo âu về một bẫy phục hồi đang xuất hiện trong tâm lý nhiều nhà đầu tư.
Theo nhận định của Phòng phân tích Công ty Chứng khoán Ngân hàng Ngoại thương (VCBS), dù thị trường đã tăng khá mạnh, nhưng không xóa đi được sự lo âu đó.
Cụ thể, phân tích của VCBS cho thấy thị trường đang có một số yếu tố cấu thành một cái "bẫy phục hồi" (bull trap).
Thứ nhất, trong lường định của nhiều nhà đầu tư và các tổ chức, quý 3 năm nay sẽ là thời điểm khó khăn nhất của thị trường bởi nguy cơ lạm phát cao, lãi suất tăng, tỷ giá tăng và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp gặp khó khăn hơn.
Nếu thị trường tạo đáy trong quý 3, khi các điều kiện đó ở mức tồi tệ nhất thì tính thanh khoản sẽ rất thấp và thị trường dao động trong mức 250 - 300 điểm. Nhiều nhà đầu tư lớn muốn tận dụng cơ hội gần như cuối cùng từ cái bẫy này để thoát khỏi tình trạng “đóng băng”.
Thứ hai, lượng cầu đã tăng đột biến lên 29,7 triệu cổ phiếu, nhưng sức cầu hiện tại vẫn thấp hơn 2 đợt “bull trap” trước đây: đợt 6/3 - 10/3: lượng cầu bình quân 50 triệu cổ phiếu/phiên; Đợt 26/2 - 9/4: lượng cầu bình quân 35 triệu cổ phiếu/phiên.
Giá cổ phiếu hiện tại thấp hơn so với tháng 3 vừa qua khoảng 40% - 50% nhưng sức cầu, thể hiện sự quan tâm, không hề tăng lên. Lượng cầu thấp cũng cho thấy luồng tiền sẵn sàng để hỗ trợ thị trường không ở mức dồi dào như trước đây.
Thứ ba, đà tăng giá hiện nay một phần xuất phát từ việc lượng cung giảm. Tổng cung tại HOSE phiên 16/6 trên 15 triệu cổ phiếu, chỉ xấp xỉ 50% mức bán ra trong các ngày cao điểm gần đây. Điều này có thể lý giải bằng việc một số tổ chức, quỹ và cá nhân đang ghìm hàng chờ bán dần ở các mức giá thuận lợi hơn.
Thứ tư, giao dịch nhà đầu tư nước ngoài vẫn chưa có sự hỗ trợ thực sự, thậm chí có giá trị mua ròng là số âm trong phiên 16/6 (mua vào trị giá 77 tỷ đồng, bán ra trị giá 93). Và theo VCBS, khi thiếu đi sự hỗ trợ của khối ngoại, các đợt hồi phục sẽ rất khó kéo dài và bền vững.
Thứ năm, các yếu tố cơ bản hiện chưa thuận lợi để hỗ trợ sự hồi phục của thị trường. Nguy cơ lạm phát lại bùng nổ từ sau tháng 7 là điểm mà nhà đầu tư cần chú ý. Thời điểm công bố kết quả kinh doanh của các công ty niêm yết trong vòng 3 tuần tới, nếu không có nhiều bất ngờ thì kết quả lợi nhuận quý 2 của nhiều công ty sẽ có sự giảm sút đáng kể, phản ánh khó khăn về vĩ mô hiện tại.
Và một thực tế, như đã nói ở trên, là chưa xuất hiện bất kỳ yếu tố thông tin nổi bật nào đủ mạnh để hỗ trợ thị trường.
Với những phân tích trên, VCBS nhận định khả năng đợt tăng giá lần này khó kéo dài.
Trong khi đó, theo nhận định của Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC), diễn biến giao dịch và tương quan cung cầu trong các phiên vừa qua cho thấy cần có thêm những chuyển biến về kinh tế vĩ mô để thị trường hội tụ đủ cơ sở khẳng định xu hướng hồi phục lâu dài. | “Phải chế tài đối tượng đầu cơ USD” | | CẬP NHẬT: 17/06/2008 09:13:48 (GMT+7) |  | | Tỷ giá VND/USD chính thức mới đây đã được Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh tăng thêm hơn 300 đồng. | Ngân hàng Nhà nước đang nghiên cứu biện pháp yêu cầu các ngân hàng thương mại thực hiện bán đồng USD theo đúng tỷ giá do Ngân hàng Nhà nước công bố.
TS. Cao Sĩ Kiêm - nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, Ủy viên Hội đồng Tư vấn tiền tệ Quốc gia - phân tích: “Về nguyên tắc điều hành, khi Ngân hàng Nhà nước ra chủ trương thì các ngân hàng thương mại phải thực hiện nghiêm. Thực tế, hiện mỗi ngân hàng thương mại chấp hành chỉ đạo một kiểu. Điều này sẽ gây rối loạn thị trường”.
Giá “chợ đen” không thể là căn cứ
Thưa ông, vậy phải chăng tỷ giá hiện nay là không hợp lý vì dù đã tăng thêm hơn 300 đồng nhưng khoảng cách vẫn còn rất xa với thị trường tự do?
Giá 18.000 VND/USD ở thị trường tự do cũng không thể dùng làm căn cứ để đánh giá được, vì nó mang yếu tố đầu cơ và chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong tổng phương tiện thanh toán hay trong tổng kinh doanh ngoại tệ.
Hiện có tin đồn thổi làm kích giá “đô” khiến người dân đổ xô đi mua. Tuy nhiên, nếu cung-cầu thị trường có vấn đề khiến nhiều ngân hàng không mua USD được thì cần phải xem lại nguyên nhân từ đâu.
Một là yếu tố đầu cơ, hai là tỷ giá. Phải xem yếu tố đầu cơ ở mức nào, có trầm trọng hay không để có biện pháp phù hợp. Theo tôi, yếu tố đầu cơ găm giữ đồng USD đang có khuynh hướng phát triển nên rất cần phải làm minh bạch chính sách tiền tệ.
Nếu giải quyết chính sách mà không xử được yếu tố đầu cơ thì phải điều chỉnh biên độ, nâng tỷ giá lên.
Ông có cho rằng tỷ giá ngoại tệ của Ngân hàng Nhà nước công bố hiện nay đang quá thấp?
Nếu các ngân hàng thương mại không mua được USD tức là có vấn đề hoặc là tỷ giá mình quy định biên độ 1% là không hợp lý hoặc là tắc ở mặt nghiệp vụ... Một chính sách ra đời mà không thực hiện được thì chính sách đó phải được bổ sung. Còn nếu chính sách đúng rồi mà do người ta thực hiện có ý đồ trục lợi thì phải kiểm tra và xử lý nghiêm.
Ba biện pháp giải “cứu” ngân hàng và doanh nghiệp
Ngân hàng thương mại thiếu vốn đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp không có vốn để nhập hàng, sản xuất… Vậy biện pháp cần đưa ra lúc này là gì để "cứu" ngân hàng và doanh nghiệp?
Có ba biện pháp.
Thứ nhất, phải theo dõi rất sát cung - cầu của thị trường để điều hành tỷ giá theo biên độ đã có một cách linh hoạt.
Thứ hai, phải có sự kiểm tra rất chặt chẽ để khuyến khích, tạo điều kiện cho người làm tốt, đồng thời có chế tài, xử phạt nghiêm những đối tượng nhân cơ hội này “đục nước béo cò” kiếm lợi.
Thứ ba, cũng rất quan trọng, là thông tin phải rõ ràng, minh bạch để người dân nắm, hiểu được tình hình. Bởi không hiểu thì dễ nghe tin đồn rồi hốt hoảng, mất lòng tin... Chính vì vậy, thông tin tuyên truyền minh bạch cần phải làm thường xuyên.
Thực tế hiện nay có không ít doanh nghiệp cần USD để nhập hàng nhưng ngân hàng không đáp ứng được, phải mua với giá “chợ đen” lên tới 18.000 đồng/USD. Ông đánh giá gì về hiện tượng này?
Về nguyên tắc, khi doanh nghiệp có nhu cầu nhập hàng, sử dụng đồng USD ở nước ngoài thì cần phải cho vay bằng USD chứ không phải cứng nhắc cho vay bằng VND rồi quy sang USD. Tuy nhiên, cần xác định rõ số USD này dùng để làm gì khi cho vay.
Thời gian qua, có hiện tượng lợi dụng chênh lệch tỷ giá để quay vòng kiếm lời. Theo đó, khi giá USD thấp thì ngân hàng sử dụng USD, ngược lại khi giá USD cao thì lại sử dụng VND trong thanh toán. Hiện tượng này cần ngăn chặn ngay lập tức.
Còn đối với doanh nghiệp cần USD thực, có tín dụng thư (L/C) mở thì ngân hàng phải đáp ứng cho họ.
Thị trường sẽ loạn nếu...
Có ngân hàng thương mại cho biết nếu ép họ bán USD theo đúng tỷ giá thì họ sẽ tìm cách lách như sinh ra các khoản phụ thu khác, thưa ông?
Nếu để các ngân hàng đẻ ra các khoản phụ thu mỗi ngân hàng có một cách làm khác nhau thì thị trường sẽ loạn. Chắc chắn khi đó thông tin sẽ không minh bạch, người dân không biết đằng nào mà lần.
Tôi muốn nhấn mạnh: nguyên tắc của tỷ giá phải được thị trường chấp nhận, tức là phải mua bán được bình thường. Trong lúc này, ngoài việc phải rất nhanh nhạy quyết đoán về chính sách thì bên cạnh đó cũng phải xử lý rất nghiêm những trường hợp vi phạm. Bởi trong bối cảnh lạm phát có rất nhiều khó khăn nảy sinh, nhất là các hiện tượng tiêu cực như đầu cơ, trục lợi, gian lận.
Khó khăn cuối cùng vẫn thuộc về các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Bằng cách nào tháo được khó khăn này, thưa ông?
Đối với các ngân hàng, phải cân nhắc, tính toán khi cho vay. Đối với các doanh nghiệp có chiến lược kinh doanh, kế hoạch sản xuất rõ ràng, nếu có vốn sẽ làm lợi được cho nền kinh tế thì ngân hàng cần phải bằng mọi cách cho họ vay vốn càng nhanh càng tốt.
Bên cạnh đó, các ngân hàng cũng phải rất cảnh giác khi cho vay bởi thực tế có không ít doanh nghiệp đang rất khó khăn, thậm chí đang bên bờ vực phá sản có thể vay với bất cứ giá nào.
Đối với doanh nghiệp cũng vậy, hiện đang phải chịu cảnh vốn co hẹp lại, lãi suất ở mức cao. Nhất là khi tỷ giá không ổn định thì kế hoạch sản xuất bị đảo lộn ngay lập tức, kể cả chiến lược kinh doanh, chi phí, ký kết hợp đồng cũng bị ảnh hưởng rất lớn.
Con đường duy nhất của doanh nghiệp là phải trụ lại, thích nghi, chỉnh sửa, khắc phục để vượt lên. doanh nghiệp phải tính toán lại sản xuất, áp dụng công nghệ, sắp xếp lại sản xuất, loại bỏ những chi phí không cần thiết.
Về mặt Nhà nước, trong lúc này cần phải có những biện pháp kiểm soát, điều hành chính sách uyển chuyển để tạo điều kiện cho những đơn vị có vốn để phát triển. Qua đó, chặn những nơi có động cơ trục lợi, đầu cơ. Theo Pháp luật Tp.HCM |
|
