Giảm biên độ dao động giá

Giảm biên độ dao động giá: Được và mất

n Mai Anh

Ngày 25/3, Ủy ban Chứng khoán ban hành hai công văn với nội dung chính là bắt đầu từ ngày 27/3/2008, tạm thời điều chỉnh biên độ dao động giá cổ phiếu tại hai sàn chứng khoán: sàn Tp.HCM từ 5%/ngày thành 1%/ngày; sàn Hà Nội từ 10%/ngày thành 2%/ngày. Sau khoảng thời gian có thể được coi là kỷ lục về tốc độ giảm giá của cả hai sàn, đã có rất nhiều động thái của các nhà quản lý, tuy nhiên đà giảm giá vẫn không có dấu hiệu suy giảm. Có thể thấy một trong những mục đích từ quyết định chấp thuận việc giảm biên độ dao động giá tại hai sàn của Ủy ban Chứng khoán là nhằm ổn định tâm lý nhà đầu tư - nhân tố được chỉ mặt là một trong những tác nhân chính gây nên cơn lũ giảm giá hiện nay. Trong bài viết, tác giả muốn phân tích ngắn gọn một số mặt lợi - hại của quyết định này. Tác động trực tiếp đến giao dịch hàng ngày trong thời gian tới - Giả sử VN-Index tăng trần trong tất cả các phiên giao dịch. Thời gian tối thiểu để VN-Index trở lại đỉnh cao nhất 1179,32 là A. Ta có thể tính A như sau: 496,64 x 1,01^A = 1179,32 (A ≈ 88 ngày giao dịch ≈ 17,6 tuần ≈ 4 tháng). Như vậy, phải sau 4 tháng tăng trần (một điều không tưởng) thì các nhà đầu tư đã mua chứng khoán tại ngày 3/12/2007 (khi VN-Index 1179,32 điểm) mới tạm hòa vốn. - Biên độ dao động của một số mã chứng khoán: theo điều 8 của quy chế giao dịch chứng khoán của Sở Giao dịch Chứng khoán Tp.HCM thì đơn vị yết giá của các cổ phiểu có giá ≤ 49.000 đồng là 100 đồng; đơn vị yết giá của các cổ phiếu có giá ≥ 100.000 đồng là 100 đồng. Như vậy, có thể xảy ra các trường hợp: + Các mã chứng khoán hiện có giá ≤ 10.000 đồng/cổ phiếu như MAFPF1, PRUBF1... có có biên độ dao động là 0 đồng, tức là không tăng không giảm trong mọi trường hợp. + Các mã chứng khoán có giá nằm trong khoảng 100.000 - 200.000 đồng/cổ phiếu như SJS, FPT, TCT sẽ chỉ có 3 bước giá sàn-tham chiếu-trần. - Với biên độ 1%/ngày thì các nhà đầu cơ sẽ không còn có cơ hội để kiếm lợi nhuận nếu tính đến: phí giao dịch (trung bình 0,4% khi mua, 0,4% khi bán); chi phí cơ hội (gửi tiết kiệm, đầu cơ vàng, đầu cơ bất động sản..); rủi ro đầu cơ... Một lần nữa bài học về tính thanh khoản lại được đặt ra khi ta lật lại lịch sử của nền chứng khoán non trẻ nước nhà - Ảnh: Việt Tuấn. Tác động chung Tích cực: - Chỉ số VN-Index và HASTC-Index sẽ không thể giảm với tốc độ kinh hoàng như thời gian vừa qua. - Nhà đầu tư có thời gian suy nghĩ; - SCIC có thể mua vào với giá không quá cao vì bị giới hạn trần và qua đó tạo hưng phấn cho các nhà đầu tư. Tiêu cực: - Thị trường được quyết định bởi quy luật cung - cầu, trong đó người mua - người bán được tự do quyết định: giá mua, thời điểm mua, số lượng mua... Bản thân việc quy định biên độ đã là một biện pháp phi thị trường, việc thu hẹp biên độ càng đào sâu hố ngăn cách giữa thị trường chứng khoán Việt Nam và các thị trường trên thế giới. - Với các nhà đầu tư đã mua cổ phiếu khi VN-Index trên 1.000 điểm thì thời gian chờ đợi để đạt điểm hòa vốn nay sẽ rất lâu, tạo tâm lý chán nản, buông xuôi. - Khi các nhà đầu cơ không còn đất dụng võ, họ có thể sẽ rời bỏ thị trường kéo theo lượng tiền của họ, và quan trọng hơn là dẫn đến tình trạng mất tính thanh khoản của thị trường. Trong thời gian vừa qua, nhiều ý kiến cho rằng việc giảm giá của cổ phiếu phần nhiều do các nhà đầu cơ bán tháo cổ phiếu. Nhưng thử tưởng tượng nếu không có các nhà đầu cơ, chỉ còn toàn nhà đầu tư, những người chỉ mua mà không bán thì coi như thị trường thứ cấp không tồn tại. Khi đó thị trường chứng khoán mất hẳn vai trò dẫn vốn cho nền kinh tế, và giống như người nhảy lò cò, sẽ đi chậm và không vững. - Các chỉ số chứng khoán sẽ không giảm với tốc độ > 2%/ngày nhưng có ai đảm bảo rằng nó sẽ tăng, hay chỉ kéo dài thêm thời gian giảm giá? Một lần nữa bài học về tính thanh khoản lại được đặt ra khi ta lật lại lịch sử của nền chứng khoán non trẻ nước nhà. Ngày 29/6/2001, hơn một năm sau khi xuất hiện, chỉ số VN-Index đã đạt đỉnh cao 571 điểm. Tại thời điểm đó, vì e ngại sự phát triển quá nóng, Ủy ban Chứng khoán đã dự thảo quy định cổ phiếu mua 6 tháng mới được bán. Kết quả là VN-Index từ từ đi xuống đến đáy vào ngày 31/10/2003. Trong giai đoạn đầu của quá trình đi xuống, công việc hàng ngày của các nhà đầu tư là đến công ty chứng khoán từ sớm tinh mơ, xếp hàng, bốc thăm đặt lệnh bán, với hy vọng được may mắn bán trước. Sau đó là quãng thời gian giá giảm kịch sàn trong thời gian dài, nhiều tuần không có giao dịch. Lưu ý rằng, thời gian đó biên độ dao động là 2%/ngày. - Tác động về tính thanh khoản đối với các nhà đầu tư tổ chức lớn gấp nhiều lần nhà đầu tư nhỏ lẻ. Khi thị trường mất thanh khoản, các nhà đầu tư tổ chức không thể giải ngân cũng không thể hiện thực hóa lợi nhuận như vậy là muốn trở thành nhà đầu tư dài hạn không được mà nhà đầu cơ ngắn hạn cũng không xong. Điều đó ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận của các quỹ và dần dần họ sẽ rút ra khỏi thị trường bất kể giá nào. Những rủi ro tiềm ẩn Tất cả các điểm tiêu cực trên đều có thể được giải quyết bằng cách thay thế bởi một quyết định khác, giống như tính tạm thời của quyết định chấp thuận việc hạ biên độ dao động giá chứng khoán. Tuy nhiên, chính điều đó lại tiềm ẩn một rủi ro khác mà các nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư nước ngoài rất e ngại: rủi ro chính sách. Khi phân tích sự hấp dẫn của việc đầu tư vào Việt Nam, bên cạnh tiềm năng về phát triển, vai trò ổn định chính trị là yếu tố then chốt để tạo nên sự khác biệt giữa Việt Nam và các nước khác trong khu vực như Thái Lan, Malaysia, Indonesia... Việc đầu tư vào một nước có nền chính trị ổn định giúp các nhà đầu tư có thể tính toán chiến lược dài hơi. Vai trò của ổn định chính sách cũng tương tự như vậy, môi trường cởi mở và có lộ trình rõ ràng là một hứa hẹn hấp dẫn với các nhà đầu tư ngoại quốc. Việc chính sách không ổn định ví như bạn tham gia một trận đấu bóng đá mà trọng tài có toàn quyền thay đổi luật việt vị, lỗi 12, hay thậm chí quy định chỉ được chơi bóng bằng mũi... Khi đó phần thua cuộc sẽ nhiều khả năng thuộc về bạn. Theo lộ trình của Chính phủ, đến năm 2010 sẽ có khoảng 1.500 doanh nghiệp được cổ phần hóa. Số lượng doanh nghiệp nhà nước cổ phần trong năm 2008-2010 hầu hết là những doanh nghiệp lớn, xương sống của nền kinh tế Việt Nam, đòi hỏi số vốn khổng lồ. Sự thành công của kế hoạch cổ phần hóa phụ thuộc rất nhiều vào việc thu hút vốn đầu tư từ nước ngoài, bằng cả con đường của thị trường sơ cấp lẫn thị trường thứ cấp. Mong rằng, các quyết định liên quan đến chính sách chứng khoán sẽ được cân nhắc trên tinh thần “ném chuột sợ vỡ đồ”. “Giảm biên độ chỉ là biện pháp tình thế” Ngày 25/3, Ủy ban Chứng khoán đã chấp thuận việc giảm biên độ dao động giá tại sàn Hà Nội xuống 2% và Tp.HCM xuống 1%. Theo ông Vũ Bằng, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán, đây chỉ là biện pháp tình thế giúp nhà đầu tư trấn tĩnh hơn trong lúc này. "Trong bối cảnh hiện nay, điều đầu tiên mà tôi muốn nói với các nhà đầu tư là phải hết sức bình tĩnh." Thị trường đang trong xu hướng giảm mạnh kéo dài, là cơ quan quản lý và điều hành thị trường chứng khoán, ông sẽ nói gì với các nhà đầu tư lúc này? Trong bối cảnh hiện nay, điều đầu tiên mà tôi muốn nói với các nhà đầu tư là phải hết sức bình tĩnh. Dĩ nhiên, bối cảnh kinh tế vĩ mô cũng có những khó khăn nhất định, mà khó khăn này theo đánh giá của các chuyên gia quốc tế là có tính chất tạm thời. Về trung hạn và dài hạn kinh tế Việt Nam vẫn phát triển. Điều thứ hai, theo đánh giá của chúng tôi, giá cổ phiếu đã giảm xuống mức khá hấp dẫn, chỉ số P/E xoay quanh mức 12. Giá của nhiều chứng khoán đã giảm rất thấp so với giá trị sổ sách, nếu như trước đây tỷ lệ này là trên 3,5-3,7 lần thì hiện nay cũng chỉ cao hơn một chút, tuỳ vào từng loại doanh nghiệp nhưng bình quân dao động chỉ ở mức 1,7-1,8 lần. Tất nhiên, nhiều nhà đầu tư nước ngoài, các tổ chức khác cũng còn đang thăm dò để quyết định thời điểm mua vào khi xu hướng thị trường đi xuống. Chúng tôi theo dõi thì thấy nhiều tổ chức bắt đầu mua vào, kể cả các quỹ đã mua vào rải rác trong vòng tuần vừa qua. Sau Quyết định 319, công chúng vẫn đang chờ giải pháp cụ thể hơn và quyết liệt hơn từ phía cơ quan quản lý. Về phần mình, theo ông, giải pháp mạnh vào lúc này sẽ là gì? Chúng ta nhìn vào thị trường chứng khoán không phải chỉ nhìn vào thị trường chính thức mà phải nhìn rộng ra cả ở những thị trường không chính thức. Theo ước đoán của chúng tôi, tổng mức vốn hoá cả thị trường chính thức và không chính thức cũng chiếm khoảng 90-100% GDP nên không thể nói thị trường chứng khoán là một thị trường còn nhỏ bé mà bỏ qua sự ổn định của thị trường này. Về huy động vốn, nếu thị trường chứng khoán suy giảm sẽ ảnh hưởng rất lớn đến việc huy động vốn và phát hành của các công ty hiện nay, từ đó sẽ tác động trực tiếp đến tăng trưởng và gây áp lực gia tăng lạm phát. ổn định thị trường chứng khoán sẽ tạo môi trường đầu tư tốt, hình ảnh của Việt Nam trong công cuộc cải cách. Với tình hình cấp bách hiện nay, Ủy ban Chứng khoán đang nghiên cứu và trình Chính phủ một số giải pháp cấp bách. Việc hỗ trợ thị trường lúc này, chúng tôi cho rằng vai trò của Ngân hàng Nhà nước rất quan trọng. Chiều 25/3, Chính phủ nghe báo cáo riêng về thị trường chứng khoán và ngày 28/3 tới, Thường trực Chính phủ nghe riêng một chuyên đề về chứng khoán. Với Ủy ban Chứng khoán, kiến nghị đầu tiên là đề xuất Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước ngừng ngay việc giải chấp, cầm cố và kể cả các hợp đồng Repo. Thứ hai, chúng tôi cũng đề xuất việc mua ngoại tệ cho nhà đầu tư nước ngoài và Chính phủ cũng đã chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước là mua ngoại tệ mạnh hơn. Giải pháp thứ ba là tạo cơ chế cho việc mua cổ phiếu của Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC). Trong thời gian qua, SCIC cũng có mua vào và đã có tác động tâm lý. Nhưng bây giờ cũng cần một cơ chế để tách rời giữa chức năng can thiệp và chức năng kinh doanh của SCIC. Một giải pháp mà chúng tôi cũng đang tính tới nữa theo kiến nghị của các công ty chứng khoán, các quỹ đó là mua vào cổ phiếu quỹ của các tổ chức này. Tất nhiên cái khó là nếu doanh nghiệp mua vào cổ phiếu quỹ thì phải 6 tháng sau mới được tăng vốn điều lệ và phải mất 7 ngày công bố trước khi mua. Vì vậy, giải pháp của chúng tôi là coi đây không phải là mua cổ phiếu quỹ mà coi là sự hỗ trợ cho thị trường, việc xử lý đều vượt khỏi Luật, nhưng sẽ phải xin chủ trương. Như vậy, giải pháp này sẽ cùng với SCIC có tác động ổn định thị trường. Trong khi chờ những giải pháp cụ thể hơn từ Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước như đề xuất của Ủy ban Chứng khoán, trong phạm vi của mình thì giải pháp tình thế mà Ủy ban Chứng khoán có thể đưa ra vào lúc này là gì, thưa ông? Trong lúc chờ Chính phủ có những giải pháp thích hợp hỗ trợ thị trường, giảm biên độ dao động giá là một giải pháp tình thế mà Ủy ban Chứng khoán có thể đưa ra áp dụng ngay từ ngày 27/3/2008, cụ thể là +/-2% tại sàn Hà Nội (thay vì 10% như hiện nay) và 1% tại sàn Tp.HCM (thay vì 5% như hiện nay). Đây là một kiến nghị của các nhà đầu tư và các tổ chức nhằm trấn tĩnh thị trường tạm thời trong một khoảng thời gian ngắn, chứ không phải giảm biên độ rồi duy trì kéo dài. Việc giảm biên độ lần này khác với những lần trước ở chỗ những lần trước khi thị trường nóng, việc giảm biên độ gây tín hiệu tâm lý là nhà đầu tư dễ bị mất tiền. Còn bây giờ thị trường đang xuống, giảm biên độ sẽ giúp nhà đầu tư trấn tĩnh lại để thị trường không giảm sâu nữa. Cơ hội mua doanh nghiệp giá rẻ Giá nhiều cổ phiếu đã xuống thấp hơn giá trị thực. Nhiều nhà đầu tư trong nước không còn nghĩ đến giá trị doanh nghiệp nữa mà chỉ lo bán tháo để gom vốn vì vậy họ đã dìm giá cổ phiếu xuống thấp hơn giá trị thực Trong phiên giao dịch ngày 25-3, chỉ số giá chứng khoán trên cả hai sàn Hà Nội và TPHCM tiếp tục giảm mạnh. Các nhà đầu tư tranh nhau bán tháo càng làm cho giá cổ phiếu rơi chưa có điểm dừng. Nhiều mã cổ phiếu có giá trị vốn hóa (giá thị trường x tổng số cổ phiếu của doanh nghiệp - DN) đã thấp hơn giá trị sổ sách. Nhà đầu tư trong nước không thiết tha Ngày 25-3, giá cổ phiếu của TTF (Công ty Cổ phần Tập đoàn Kỹ nghệ Gỗ Trường Thành) xuống còn 41.600 đồng. Với mức vốn điều lệ 150 tỉ đồng thì giá trị vốn hóa của TTF là 624 tỉ đồng (150 tỉ đồng x 4.16 = 624 tỉ đồng). Theo cáo bạch công bố trước khi niêm yết, vốn chủ sở hữu của TTF là 663 tỉ đồng. Như vậy, giá thị trường đã thấp hơn giá trị sổ sách. Vì Trường Thành là một DN trồng rừng và chế biến gỗ xuất khẩu hàng đầu Việt Nam, với tốc độ tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận trên 100%/năm nên đang được nhiều tổ chức đầu tư trong và ngoài nước quan tâm mua cổ phần. Thế nhưng trong cơn khủng hoảng này, nhiều nhà đầu tư trong nước không còn nghĩ đến giá trị DN nữa mà chỉ lo bán tháo để gom vốn, vì vậy họ đã dìm giá cổ phiếu xuống thấp hơn giá trị thực, tạo cơ hội cho nước ngoài mua rẻ. Ngày 25-3, trong tổng số 128.790 cổ phiếu TTF khớp lệnh giao dịch, nước ngoài đã mua 120.460 cổ phiếu, chiếm 93,5%. Lợi nhuận cao hơn lãi suất tiết kiệm Cơn khủng hoảng tài chính lần này đang tạo ra cơ hội cho các nhà đầu tư mua DN với giá cực rẻ, hứa hẹn đem lại lợi nhuận to lớn sau này. Nếu gửi tiền tiết kiệm thì chỉ được hưởng lãi suất trung bình 10%/năm (nay mới có lãi suất cao 11% - 12%/năm, nhưng từ trước tới nay lãi suất thường thấp hơn 10%/năm). Còn đầu tư vào DN thì nhiều đơn vị thu lợi nhuận cao hơn lãi suất tiết kiệm rất nhiều. Theo kế hoạch công bố trước khi lên sàn, năm nay TTF sẽ đạt lợi nhuận sau thuế là 126 tỉ đồng. Sau khi trích các khoản dự trữ tài chính, phúc lợi, khen thưởng... tạm tính phần chia cho cổ đông là 100 tỉ đồng. Số tiền này so với giá trị nhà đầu tư bỏ ra mua cổ phiếu ngày 25-3 là 624 tỉ đồng thì tiền lãi thu được sẽ đạt tỉ lệ 16%/năm, cao hơn 6% so với lãi tiết kiệm. Ngoài ra, DN còn vay thêm vốn của các ngân hàng, tổ chức đầu tư... để kinh doanh (ngoài vốn tự có) nên mức lợi nhuận cũng gia tăng hằng năm (tất nhiên với những DN làm ăn tốt) nên sẽ đem lại lợi nhuận cho cổ đông ngày càng lớn hơn. Mặt khác, hệ thống tổ chức, thương hiệu, mạng lưới khách hàng... của DN ngày càng lớn mạnh, làm cho giá trị DN ngày càng tăng lên, cổ đông cũng sẽ được hưởng phần giá trị gia tăng đó. Ngoài lợi nhuận lâu dài mang đến cho nhà đầu tư như đã nói ở trên, tin chắc sau cơn khủng hoảng này, giá cổ phiếu cũng sẽ phục hồi phần nào. Điều đó càng làm gia tăng thêm giá trị cho nhà đầu tư. Tiền đất còn lớn hơn giá cổ phiếu Vì giá cổ phiếu đã xuống rất thấp nên giá trị vốn hóa của nhiều DN thấp hơn giá trị đất đai. Ông Lê Nghị, một nhà đầu tư cá nhân, nói: “Tập đoàn Tân Tạo (ITA) hiện sở hữu hai khu công nghiệp tại TPHCM và Long An, cùng với nhiều diện tích đất của các dự án đầu tư khác, tổng cộng lên đến hàng ngàn hecta. Với mức giá 72.000 đồng như hiện nay, giá trị vốn hóa của ITA là 8.280 tỉ đồng. Số tiền đó nhỏ hơn rất nhiều so với giá trị đất đai mà ITA đang làm chủ. Đó là chưa kể hệ thống tổ chức đang làm ra tiền của DN và thương hiệu có tiếng của đơn vị này. Sau cơn khủng hoảng này nếu ai đã bán cổ phiếu sẽ lấy làm tiếc vì có thể sẽ không còn cơ hội mua DN giá rẻ hơn.

Giảm biên độ Ha xuống 2%, Ho xuống 1%....

HD: Bây giờ mới thấy đc âm mưu đen ngòm của các cụ: Đánh cho thị trường chứng khóang quay về thưở đồng đá (500). Đưa ra chính sách kiềm chế phát triển mạnh trên 2 sòng bạc để ổn định nguồn vốn, có thể dẫn đến đóng băng thị một tý nhưng chẵng sao, các cụ kiềm lạm phát trước. Đưa ra các chính sách support khác để ép các con bạc khát nước nhảy sang sòng OTC, đáp ứng nguồn lợi tăng vốn của các cụ. Công văn chấp thuận cho Sở GDCK Tp.HCM thay đổi biên độ dao động giá cổ phiếu, chứng chỉ quỹ (25/03/2008 14:46)

Ngày 25/3/2008, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước có Công văn số 467/UBCK-PTTT gửi Sở Giao dịch Chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh về việc thay đổi biên độ dao động giá. Nội dung công văn: “Căn cứ qui định tại Khoản 1 Điều 37 Luật Chứng khoán, Chủ tịch Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước thông báo: 1. Chấp thuận cho Sở Giao dịch Chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh tạm thời điều chỉnh biên độ dao động giá cổ phiếu, chứng chỉ quỹ đầu tư từ 5% xuống 1% và áp dụng từ ngày 27/3/2008. 2. Sở Giao dịch Chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh ban hành Quyết định điều chỉnh biên độ dao động giá và công bố ra thị trường theo qui định của pháp luật”. (UBCKNN)

http://www.ssc.gov.vn/ssc/Detail.aspx?tabid=586&ItemID=27546

Ngày 25/3: VN-Index phá đáy 500 điểm

Ngày 25-03-2008, 12:10

Ngày 25/3: VN-Index phá đáy 500 điểm

Diễn biến giao dịch cổ phiếu PNC ngày 25/3. (ĐTCK-online) Kết thúc phiên giao dịch ngày 25/3/2008, đáy 500 điểm đã chính thức bị “xuyên thủng” khi đóng cửa, chỉ số VN-Index còn 496,64 điểm, giảm 24,43 điểm (tương đương giảm 4,69%) so với phiên trước đó. Với 7.600 giao dịch thành công, tổng khối lượng giao dịch báo giá phiên hôm nay đạt 6.948.010 đơn vị, tương đương giá trị giao dịch đạt hơn 317 tỷ đồng, giảm 11,05% về khối lượng và giảm 11,45% về giá trị so với phiên đầu tuần. Sau khi mất đi 24,61 điểm và cận kề mốc 500 điểm trong phiên ngày hôm qua, nhiều nhà đầu tư lo ngại về đáy 500 điểm sẽ bị phá vỡ. Và sự thật điều này đã xảy ra trong phiên giao dịch sáng nay khi một lượng lớn hàng được “xả” ra, trong khi sức cầu quá yếu ớt. Như vậy, VN-Index đã có 8 phiên liền cắm đầu lao dốc mà không một lần ngoảnh lại. [DCM no] Ngay từ đầu phiên, hai mã cổ phiếu là tâm điểm chú ý trên sàn HOSE là SSI và STB đã nắm chắc khớp giá sàn khi mà có gần 4 triệu cổ phiếu SSI và gần 2,5 triệu cổ phiếu STB được bán ở giá ATO và giá sàn. Các mã cổ phiếu khác cũng trong tình trạng khối lượng đặt bán giá sàn áp đảo so với khối lượng mua, dư mua ở mức mã cổ phiếu có khối lượng khá thấp thậm chí ở nhiều mã khối lượng đặt mua chỉ là vài chục cổ phiếu trong khi bên bán đặt bán ào ào. Kết thúc đợt 1, chỉ số VN-Index giảm 23,82 điểm, xuống 497,25 điểm (tương đương giảm 4,57%). Tổng khối lượng khớp lệnh thành công đạt 2.784.930 đơn vị với tổng giá trị giao dịch hơn 120 tỷ đồng. Chỉ có 1 mã tăng giá là DTT, 2 mã đứng giá tham chiếu là HMC, VTB và 6 mã không có giao dịch là BTC, DNP, NKD, PAC, ST8, TCT. Trong khi có tới 144 mã giảm giá, trong đó có 130 mã giảm sàn, chiếm 85% số lượng cổ phiếu niêm yết. Kết thúc đợt 2, chỉ số VN-Index giảm 24,24 điểm, xuống 496,83 điểm (tương đương giảm 4,65%). Tổng khối lượng khớp lệnh thành công đạt 6.383.640 đơn vị với tổng giá trị giao dịch hơn 291 tỷ đồng. Kết thúc đợt 3, chỉ số VN-Index giảm 24,43 điểm, xuống 496,64 điểm (tương đương giảm 4,69%). Tổng khối lượng khớp lệnh thành công đạt 6.948.010 đơn vị với tổng giá trị giao dịch hơn 317 tỷ đồng. Nếu tính cả giao dịch thỏa thuận và trái phiếu thì tổng khối lượng giao dịch trong phiên sáng nay là 9.444.310 đơn vị với tổng giá trị giao dịch là 528,9 tỷ đồng. Trong tổng số 153 cổ phiếu và chứng chỉ quỹ niêm yết trên sàn HoSE, có 3 mã tăng giá, 1 mã đứng giá tham chiếu là SAF và có 149 mã giảm giá. Trong đó, chỉ duy nhất PNC tăng trần và có tới 145 mã giảm sàn. Ba mã tăng giá trong đợt khớp lệnh đóng cửa là BT6, HMC, PNC cũng không chứng tỏ được xu thế tăng điểm thực sự của những mã này khi mà khối lượng giao dịch khớp lệnh ở mức giá này rất ít. Còn lại gần như 100% các mã giảm giá đã giảm hết biên độ cho phép. Cầu yếu khi bên dư mua chỉ có từ vài chục đến vài trăm cổ phiếu được đặt mua trong khi khối lượng đặt bán vẫn được đưa ra ào ạt. Tất cả 10 cổ phiếu có giá trị vốn hóa lớn nhất thị trường đều giảm sàn. VNM giảm 5.000 đồng/cổ phiếu (tương đương 4,63%) chỉ còn 103.000 đồng. PVD giảm 5.000 đồng/cổ phiếu (-4,81%) chỉ còn 99.000 đồng. FPT giảm 5.000 đồng/cổ phiếu (-4,81%) chỉ còn 99.000 đồng. VPL giảm 5.000 đồng/cổ phiếu (-4,24%) chỉ còn 113.000 đồng. VIC giảm 4.000 đồng/cổ phiếu (-4,76%) chỉ còn 80.000 đồng. HPG giảm 3.000 đồng/cổ phiếu (- 4,55%) chỉ còn 63.000 đồng. SSI giảm 3.000 đồng/cổ phiếu (- 4,96%) chỉ còn 57.500 đồng. DPM giảm 2.300 đồng/cổ phiếu (- 4,84%) chỉ còn 45.200 đồng. STB giảm 1.800 đồng/cổ phiếu (- 4,96%) chỉ còn 34.500 đồng. PPC giảm 1.800 đồng/cổ phiếu (- 4,92%) chỉ còn 34.800 đồng. Cổ phiếu tăng giá mạnh nhất là PNC đạt 19.800 đồng/cổ phiếu, tăng 900 đồng (tương đương 4,76%) với tổng khối lượng giao dịch là hơn 38 nghìn cổ phiếu. Cổ phiếu giảm giá mạnh nhất là VTO khi tụt xuống mức 23.000 đồng/cổ phiếu, giảm 1.500 đồng (tương đương 6,12%) với tổng khối lượng giao dịch là gần 60 nghìn cổ phiếu. Ngoài ra, xét về mức tuyệt đối thì BT6 là cổ phiếu tăng giá mạnh nhất khi tăng 1.000 đồng lên mức 59.500 đồng/cổ phiếu, với tổng khối lượng giao dịch gần 6 nghìn cổ phiếu. Ngược lại, DHG là cổ phiếu giảm giá mạnh nhất khi giảm 7.000 đồng xuống còn 148.000 đồng/cổ phiếu, với gần 68 nghìn cổ phiếu được giao dịch. Cổ phiếu có khối lượng giao dịch dẫn đầu thị trường là DPM với hơn 1,3 triệu đơn vị được giao dịch thành công, đóng cửa ở mức 45.200 đồng/cổ phiếu, giảm 2.300 đồng (tương đương 4,84%). Nhà đầu tư nước ngoài hôm nay mua vào 69 mã cổ phiếu với tổng khối lượng mua vào là 1.749.440 đơn vị. DPM là mã được mua vào nhiều nhất với 437.450 đơn vị, tiếp theo là PVD với 229.490 đơn vị. TTF với 120.460 đơn vị. PPC với 117.380 đơn vị. VNM với 110.840 đơn vị. 5 cổ phiếu có khối lượng giao dịch lớn nhất Mã Giá +/- % KLGD DPM 45.200 (2.300) -4,84% 1.325.860 STB 34.500 (1.800) -4,96% 769.720 PVD 99.000 (5.000) -4,81% 467.060 PPC 34.800 (1.800) -4,92% 309.210 DPR 45.600 (2.400) -5,00% 214.290 5 cổ phiếu tăng giá mạnh nhất Mã Giá +/- % KLGD PNC 19.800 900 4,76% 38.300 BT6 59.500 1.000 1,71% 5.930 HMC 20.500 100 0,49% 48.200 SAF 30.000 - 0,00% 11.210 SJ1 26.500 (400) -1,49% 10.390 5 cổ phiếu giảm giá mạnh nhất Mã Giá +/- % KLGD VTO 23.000 (1.500) -6,12% 59.660 TTC 15.200 (800) -5,00% 26.400 GIL 24.700 (1.300) -5,00% 89.940 VHC 28.500 (1.500) -5,00% 92.900 TTP 45.600 (2.400) -5,00% 2.450 Quang Sơn Ngân hàng “cho không” cổ phiếu thưởng Nhiều ngân hàng đã chọn cách cho không chứng khoán thưởng để tăng vốn. TTCK ảm đạm, nhiều ngân hàng chọn cách "cho không" chứng khoán thưởng để tăng vốn điều lệ thay vì bán chứng khoán ra thị trường. Khác với những gì thị trường dự báo là năm nay ngân hàng sẽ thận trọng đối với cuộc đua tăng vốn, vì giá cổ phiếu liên tục sụt giảm và không đủ hấp lực để hút nhà đầu tư thì trong kỳ đại hội cổ đông thường niên diễn ra mới đây nhiều ngân hàng trình kế hoạch tăng vốn điều lệ. “Cho không” cổ phiếu Hầu hết các ngân hàng đều thực hiện kế hoạch phát hành không cho cổ đông đang sở hữu cổ phiếu ngân hàng dưới hình thức thưởng. Cụ thể, trong nguồn vốn tăng thêm 2008, Eximbank phát hành trên 297 triệu cổ phiếu (tương ứng khoảng 2.971 tỉ đồng mệnh giá 10.000 đồng) từ quỹ thặng dư vốn điều lệ năm 2007 để thưởng không cho cổ đông hiện hữu đến ngày chốt danh sách cổ đông, theo tỷ lệ 67,9%. Ngoài việc chia cổ tức 2007 là 20% bằng cổ phiếu, năm nay VietA Bank còn thưởng thêm 20% cổ phiếu cho các cổ đông hiện hữu và phát hành thêm 40% trái phiếu chuyển đổi, với giá 10.000 đồng/trái phiếu. DongA Bank sẽ phát hành 1.280 tỉ đồng từ nguồn quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ và thặng dư phát hành năm trước để lại (tương đương 128 triệu cổ phiếu bằng 80% tổng cổ phiếu phát hành thêm năm 2008). Cổ đông đang sở hữu 10 cổ phiếu DongA Bank sẽ được nhận thêm 8 cổ phiếu mới mà không phải trả thêm một đồng nào. Bên cạnh đó, cổ đông còn được hưởng thêm 17% cổ tức năm 2007. ACB chia 55% cổ tức bằng cổ phiếu; Sacombank phát hành thêm 1.600 tỉ đồng cho cổ đông hiện hữu, với ưu đãi 15.000 đồng/cổ phiếu và chia cổ tức 15% để tăng vốn lên 6.049 tỉ đồng… Vì sao? DongA Bank phát hành thêm 1.400 tỉ đồng (tương đương 140 triệu cổ phiếu, mệnh giá 10.000 đồng) tăng vốn lên 3.000 tỉ đồng so với vốn điều lệ hiện hữu 1.600 tỉ đồng. Đại hội cổ đông Eximbank cũng thông qua kế hoạch tăng vốn từ 2.800 tỉ đồng lên 7.380 tỉ đồng năm 2008, gần gấp ba lần so với mức vốn hiện tại. ACB tăng vốn từ 2.630 tỉ đồng lên trên 6.355 tỉ đồng trong năm 2008. HDBank tăng vốn từ 1.000 tỉ đồng lên 2.000 tỉ đồng. VietA Bank cũng đưa ra kế hoạch tăng vốn từ 1.000 tỉ đồng lên 1.400 tỉ đồng trong năm nay. Theo ông Trần Phương Bình, Tổng giám đốc DongA Bank, việc tăng vốn nhằm tăng tốc phát triển trong năm nay cũng như thực hiện chiến lược trở thành ngân hàng tốt nhất Việt Nam trong năm 2010. Ông Bình cho biết, để góp phần hoàn thành chiến lược đề ra, nhằm đạt số dư huy động vốn bình quân tăng 92% và dư nợ tín dụng tăng khoảng 30% so với 2007, DongA Bank đã đưa ra kế hoạch trên. Ông Phạm Văn Thiệt, tổng giám đốc Eximbank cho biết, hiện các chỉ tiêu và quy định trong việc cung cấp hạn mức vốn đều căn cứ trên vốn điều lệ. Đối với cho vay cầm cố chứng khoán các ngân hàng chỉ được sử dụng hạn mức 15 – 20% trên vốn điều lệ. Còn với chi nhánh mở mới tại khu vực TP.HCM tối thiểu phải có 100 tỉ đồng, thay vì 20 tỉ đồng. Vốn điều lệ tăng nhằm điều kiện cho việc đa dạng hoá dịch vụ, tăng hạn mức tín dụng hỗ trợ khách hàng có nhu cầu vốn. Theo quy định, các ngân hàng chỉ được phép cho vay 15% trên tổng vốn điều lệ đối với một khách hàng. Về công nghệ, ngân hàng tăng cường các khoản mục và danh mục phát triển đầu tư, mua sắm trang thiết bị hiện đại; xây dựng cao ốc văn phòng và trụ sở làm việc hoặc thuê quyền sử dụng đất… để nâng cao năng lực cạnh tranh. Ông Trần Mộng Hùng, chủ tịch hội đồng quản trị ngân hàng Á châu (ACB) cho biết, dự kiến đến cuối năm nay quy mô tổng tài sản ACB đạt 145.000 tỉ đồng; dư nợ cho vay đạt khoảng 59.000 tỉ đồng. Do đó, việc tăng vốn sẽ giúp ACB có điều kiện thực hiện kế hoạch hoạt động giai đoạn 2008 – 2010, đồng thời đủ nguồn vốn thành lập mới hoặc tăng vốn cho các cổ đông trực thuộc… Cơ hội mua cổ phiếu ngân hàng? Sau các đại hội cổ đông, cuối tuần qua, giá cổ phiếu ngân hàng cả trên thị trường chính thức và phi tập trung tính thanh khoản vẫn suy yếu dần. So với đầu năm 2008, hiện giá cổ phiếu ngân hàng mất thêm khoảng 30%, cho dù có nhiều thông tin tốt hỗ trợ. Cổ phiếu Eximbank rớt xuống mức 38.000 – 39.000 đồng/cổ phiếu, thay vì 43.000 đồng trước đó. DongA Bank cũng liên tục mất điểm xuống còn 41.000 đồng/cổ phiếu trong ngày cuối tuần, cho dù thông tin chia thưởng 80% đã được công bố. Trên sàn chứng khoán tập trung, giá cổ phiếu ACB không thể duy trì được ngưỡng 100.000 đồng, còn STB chỉ đạt hơn 38.000 đồng. Cổ phiếu của những ngân hàng cổ phần quy mô nhỏ, giá càng sụt giảm mạnh. Southern Bank, OCB, ABbank, SCB, HDBank, Navibank, KienLong Bank… chỉ dao động trên dưới 20.000 đồng/cổ phiếu. Thậm chí, có ngân hàng cổ phiếu gần chạm mệnh giá 10.000 đồng như ABbank chỉ còn 15.000 đồng/cổ phiếu. Theo đánh giá của ông Huỳnh Anh Tuấn, tổng giám đốc công ty chứng khoán SJC, giá cổ phiếu ngân hàng sụt giảm gần đây cũng không nằm ngoài nguyên nhân TTCK đi xuống. Mặt khác, năm 2008 được xem là giai đoạn khó khăn cho hệ thống ngân hàng, vì nhiều chính sách thắt chặt tiền tệ, kiềm chế lạm phát được ban hành gần đây. Tuy nhiên, vị chuyên gia này cho rằng, nếu có tầm nhìn dài hạn, bỏ vốn vào cổ phiếu ngân hàng vẫn thu được hiệu quả cao, do tiềm năng của ngành còn lớn. (Theo sgtt.com.vn)

Hết cách “cứu” thị trường? Thương trường khốc liệt - VNI=520

Chứng khoán ngày 24/3: Hết cách “cứu” thị trường?

Thị trường chứng khoán Việt Nam từng được đánh giá là phát triển tốt nhất khu vực châu Á.

VN-Index thẳng tiến về mốc 500 điểm. Liệu đà suy thoái hiện nay của thị trường đã hết phương “cứu chữa”?

Giá trị của từ “suy thoái” đang dần trọn vẹn để nói về thị trường thời điểm này, khi tính thanh khoản đang dần mất đi, đà giảm diễn ra nhanh, mạnh và kéo dài!

Cách đây một năm, nhiều đánh giá trên thế giới tập trung nói về thị trường chứng khoán Việt Nam với ấn tượng là thị trường phát triển tốt nhất châu Á. Còn nay, mọi con mắt quan sát đang hướng về khả năng “ứng cứu” và chờ đợi điểm kết của đà suy thoái.

Nhưng với phiên hôm nay, thị trường tiếp tục cho thấy một thách thức lớn trong khả năng ngăn chặn, trước khi nói đến phục hồi. Bởi trước thêm phiên này, thị trường đã xuất hiện nhiều thông tin tích cực.

Đến thời điểm này, có thể khẳng định "liệu pháp" SCIC đã chính thức mờ nhạt, nếu không nói là thất bại. Vậy thị trường sẽ tự điều chỉnh hay phải cần tới những hỗ trợ mới? Vế sau là điều nhà đầu tư đang mong đợi, nhưng “cứu” như thế nào vẫn là một khó khăn.

Sẽ mở “room”, bơm tiền hỗ trợ thị trường, cho cơ chế mua - bán khống, cho nhà đầu tư mở nhiều tài khoản, cởi mở cơ chế cho vay đầu tư chứng khoán…? Những giải pháp này đều khó hiện thực. Trường hợp thực hiện, triển khai thế nào cũng là câu hỏi lớn, bởi Chính phủ đã lần lượt “mất” những “quân bài” chiến lược như lùi thời điểm đánh thuế thu nhập, SCIC vào cuộc, dãn IPO…

Một lần nữa, cảnh báo về những phương thuốc không đủ liều, dùng không đúng cách có thể khiến bệnh tình thêm trầm trọng lại được nhắc tới.

Xét lại, mối quan ngại lớn nhất hiện nay là lạm phát. Hiện đã có tín hiệu các chính sách kiềm chế đang bắt đầu phát huy tác dụng. Cuối tuần qua, khả năng tăng giá những mặt hàng chủ chốt như xăng dầu, xi măng… đã được chốt lại. Trong tuần này, các cơ quan chức năng cũng sẽ ngồi lại để tiếp tục bàn về những giải pháp kiềm chế.

Mối quan ngại thứ hai là tâm lý nhà đầu tư. Trong đà bán tháo hiện nay, nguồn chủ yếu được xác định từ các ngân hàng thương mại và công ty chứng khoán, áp đảo dòng chảy của khối cá nhân. Một số chuyên gia phát biểu cuối tuần qua cho rằng nếu chặn được dòng “xả lũ” nói trên sẽ tạo tâm lý rất thuận lợi cho thị trường, nhất là khi giá nhiều chứng khoán đã giảm dưới cả giá trị sổ sách.

Nhưng giá vẫn đang giảm mạnh. Phiên hôm nay trên sàn Tp.HCM vẫn tiếp tục khủng hoảng giá sàn với khoảng 90% mã. VN-Index giảm tới 24,61 điểm, gần hết khả năng cho phép và chỉ còn 521,07 điểm. Đáng chú ý là lượng mua vào đã hạn chế, dư mua thưa thớt trong khi dư bán ngập sàn. Tổng khối lượng chỉ còn 10 triệu đơn vị (kể cả trái phiếu) với 498,2 tỷ đồng giá trị.

Ngoài một số mã xanh như TMS, SGH, SFN, PAC, còn lại hầu hết đều giảm mạnh. Nếu diễn biến này tiếp diễn, nhiều khả năng thị trường sẽ phải chấp nhận một thực tế có một nhóm hàng trở về gần với mệnh giá!

Trên sàn Hà Nội, HASTC-Index cũng giảm mạnh 13,36 điểm, xuống còn 178,56 điểm; khối lượng và giá trị giao dịch ổn định so với phiên trước, có 5,1 triệu cổ phiếu giao dịch với 245 tỷ đồng.

Cùng như trên sàn Tp.HCM, phần lớn cổ phiếu trên HASTC đều đồng loạt giảm sàn. Diễn biến này cho thấy thị trường vẫn đang dốc ngược, không có sự phân biệt giữa các chứng khoán tốt với xấu.

(Theo vneconomy.vn)

Thương trường khốc liệt

Chứng khoán Việt Nam ngày càng lùi sâu hơn.

Mệt mỏi, chán nản, đó là tâm trạng của hầu hết những NĐT chứng khoán thời gian qua. Những điểm đáy của thị trường liên tiếp bị phá vỡ. Điều mà ít ai nghĩ tới vào thời điểm cách đây vài tháng lại đang hiện hữu, VN Index đang lùi nhanh về mốc 500 điểm. Song, dấu hiệu khiến NĐT không thể an lòng là đồ thị liên tục rơi kèm theo đó là lượng giao dịch mỗi ngày một suy giảm.

Cho dù chưa có thống kê đầy đủ nhưng giao dịch sụt giảm cho thấy nhiều dấu hiệu NĐT nhỏ lẻ đang “cắt lỗ” và thoái lui khỏi thị trường. Thật khó trông đợi khi bên mua trống rỗng, bên bán vẫn lũ lượt xếp hàng dài. Đếm số lượng CP giảm kịch sàn đã trở thành một công việc nhàm chán và vô nghĩa đối với thị trường trên cả hai sàn giao dịch. Qua nhiều ngày giao dịch thất vọng, chứng khoán đã làm cho những người "phải lòng" chứng khoán ít nhiều đều không thể an lòng.

Trái với cái thời háo hức tham gia đặt lệnh mua và hồi hộp chờ xem kết quả lệnh của mình có khớp hay không, bây giờ cũng với tâm trạng hồi hộp nhưng lại ngóng chờ xem lệnh bán có khớp hay không. Với tâm lý không ổn định, họ muốn bán hết số CP mà mình nắm giữ. “Thương trường khốc liệt”. Có người sau vài tháng mà trông sọm hẳn, tóc đổi màu. Nhưng chứng khoán là vậy, nó có thể làm cho người ta giàu nhanh chóng trong một đêm và giờ đây, chứng khoán đangkhiến tiền của đội nón ra đi cũng chỉ...trong một đêm.

Dạo cuối năm 2006, đầu năm 2007 là giai đoạn náo nhiệt nhất của chứng khoán. Giá chứng khoán tăng chóng mặt, nhiều người ví von, TTCK như quả bong bóng thì các NĐT là những cái bơm và lo ngại “Làm thế nào để bong bóng không vỡ”? Quả thật, quả bóng được xì dần. Chứng khoán từ chỗ nóng cần dòng nước mátđã nguội bớt, giờ đây nó đã chuyển sang lạnh, lạnh đến tê tái. Cơ quan chức năng từ chỗ tỏ ra lo ngại trước sự bùng phát của chứng khoán đã chuyển sang đau đầu tìm thuốc chữa trị.

Nhiều người nhắc đến giá trị thực. Khi thị trường về 900, họ bảo thị trường đã trở về giá trị thực, khi về 800, họ cũng nói như thế, và về đến 650 họ cũng nói vậy. Vậy giá trị thực là cái gì?! Thật sự, trong một xã hội biến động từng ngày thì giá trị thực là không thể đoán được. Theo lý thuyết, khi kinh tế tăng trưởng thì chỉ số chứng khoán cũng phải tăng, và khi nền kinh tế đang gặp khó khăn, thì đương nhiên chứng khoán sẽ mất đà.

Rất nhiều NĐT nhận thức được tình hình này, do đó không ít NĐT đã quyết định tạm rời bỏ thị trường bằng cách chuyển tiền sang gửi tiết kiệm. Với những NĐT chuyên nghiệp và dài hạn, không phải họ thiếu tiền, vì tiền bán CP cắt lỗ trong tài khoản của họ vẫn còn nhiều nhưng họ vẫn chưa muốn nhập cuộc. Chuyện chứng khoán giảm giá đến thấp nhất trong vòng 2 năm qua là điều ai cũng đã biết. Nhưng thời điểm phục hồi, sau không ít lần đoán hớ, giờ ít ai dám gợi ra ngay vào một sớm, một chiều. Và dân chứng khoán từ chỗ “lòng tham đánh bật nỗi sợ hãi” đã trở sang “đa nghi như Tào Tháo”, vì thế mà có chuyện biết bao nhiêu “lá bùa” tung ra cứu thị trường, chỉ ít hôm đã nhanh chóng hết hiệu nghiệm.

“TTCK hiện nay chẳng có bệnh tật gì quá nan y”, khá nhiều NĐT lâu năm và chuyên gia phân tích chứng khoán có kinh nghiệm đều khẳng định như vậy. Ví von một cách hình ảnh thì chứng khoán VN như một cậu bé đang lớn và đến lúc trưởng thành thì không thể không hắt hơi, sổ mũi... Chỉ số giá tiêu dùng đã tăng cao, nhiều gánh nặng đặt lên vai nền kinh tế, phải thẳng thắn nhìn nhận rằng, DN đang gặp khó khăn. Nói như thế không có nghĩa là việc VN Index và HASTC Index trong thời gian qua là phản ánh đúng thực chất tình hình kinh doanh của DN nhưng cũng phản ánh đúng xu hướng, mặc dù mức độ hơi thái quá trước tâm lý lo ngại mất mát của NĐT. Thật ra, TTCK chỉ có thể cứu được mình bằng sự chinh phục lòng tin của NĐT nhờ vào sức khỏe của nền kinh tế.

Trong hội thảo “Lạm phát, nguyên nhân và giải pháp” tổ chức vào trung tuần tháng 3, một quan chức của Ngân hàng NN lạc quan khẳng định, diễn biến kiềm chế lạm phát đang có chiều hướng tích cực. Nếu tất cả cùng “bắt tay” nhau thật chặt, cùng đồng lòng thực hiện với quyết tâm và trách nhiệm cao, có thể hy vọng trong vòng 3 tháng nữa, giá cả sẽ hạ nhiệt dần và nền kinh tế sẽ lấy lại cân bằng và tăng trưởng ổn định. Những tín hiệu mới đã xuất hiện le lói, biểu hiện rõ nhất là lãi suất huy động VND của các ngân hàng đứng trước thỏa thuận hạ nhiệt; với sự hỗ trợ của NHNN, các ngân hàng thương mại mở cửa mua vào ngoại tệ đối với các doanh nghiệp và ngành hàng xuất khẩu trọng điểm; Tỷ giá VND/USD cũng bắt đầu tăng trở lại, giảm bớt thiệt hại cho doanh nghiệp xuất khẩu. Bộ Tài chính công bố sẽ tác động để giảm một số mặt hàng, dịch vụ, chuyện tăng giá xăng dầu cũng chính thức được tuyên bố không áp dụng... với những tín hiệu đó, TTCK sẽ có hy vọng đảo chiều. Trong lúc chờ đợi các biện pháp bình ổn có tác dụng thực sự vào nền kinh tế nói chung và đời sống chứng khoán nói riêng, điều chắc chắn là vẫn có vô số người không muốn mình là kẻ sau cùng thoát ra khỏi cửa. Nhưng đến tình cảnh này, phương án rút lui liệu có phải là thượng sách khi trên đường tìm cách thoát thân khó tránh khỏi cảnh giẫm đạp lên nhau mà chạy.

(Theo hanoimoi.com.vn)