Cứu người để… cứu mình

Cứu người để… cứu mình

Chứng khoán suy giảm, bản thân các ngân hàng cũng không được lợi.

Trong hàng trăm ý kiến của NĐT gửi về ĐTCK đề xuất các giải pháp hỗ trợ thị trường, phần lớn đều mong mỏi các CTCK, ngân hàng dừng ngay việc bán cổ phiếu cầm cố của NĐT trong một thời gian.

Nhiều CTCK thông qua cam kết với Hiệp hội Kinh doanh chứng khoán đã đồng ý dừng bán cổ phiếu tự doanh của đơn vị mình, vậy còn các ngân hàng thì sao khi 13.149 tỷ đồng là số tiền các ngân hàng cho vay kinh doanh chứng khoán tính đến cuối 2007, song lớn hơn nữa là những khoản đầu tư tài chính khổng lồ của bản thân các nhà băng.

Vốn nổi tiếng với điều kiện cho vay kinh doanh chứng khoán khá ngặt nghèo, nhưng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam cũng là một trong những ngân hàng đang đứng trước áp lực giải toả cầm cố lớn nhất. Không trực tiếp tham gia cho vay kinh doanh chứng khoán, đơn vị này hợp tác với một số CTCK thực hiện nghiệp vụ cầm cố cho NĐT, điều kiện cơ bản nhất để xem xét cho vay là cổ phiếu có giá thị trường ít nhất gấp 3 lần mệnh giá và giá trị tối đa NĐT được vay bằng 30% giá thị trường tính bình quân của 5 phiên khớp lệnh gần nhất. Nhưng nhiều mã cổ phiếu trên sàn Hà Nội nếu như được cầm cố hồi tháng 12/2007 thì nay đã giảm giá tới 60 -70%, NĐT tất nhiên phải bổ sung tài sản thế chấp hoặc trả bớt nợ nhưng thị trường giảm sàn liên tục khiến họ hết đường xoay xở. “Tại CTCK tôi mở tài khoản, chỉ cần CTCK gọi điện thoại 2 lần, ngay cả trong trường hợp NĐT chưa nghe máy, họ cũng tự động bán cổ phiếu cầm cố”, một NĐT than thở.

Nếu như làm cuộc khảo sát nhỏ với các ngân hàng có cho vay kinh doanh chứng khoán, đơn vị nào cũng trả lời “ngọt ngào” rằng, dư nợ cho vay loại hình này không có gì đáng ngại và hầu hết các khoản vay đã được tất toán(!?) Bà Trần Ngọc Diệu, Giám đốc bộ phận bán lẻ Sở Giao dịch Ngân hàng Á châu cho biết, tại ngân hàng này trước ngày 31/12/2007, nhiều khoản cho vay chứng khoán đã được thu hồi và sau thời điểm đó Ngân hàng hầu như không cho vay tiếp. Tuy nhiên, sự thực lại không êm ả như vậy với nhiều nhà băng. Tại một ngân hàng cổ phần tầm cỡ, tài sản đảm bảo bổ sung thêm chỉ được chấp nhận khi đó là bất động sản, ngân hàng thậm chí cắt cử hẳn một tổ đặc trách chuyên lo đôn đốc CTCK giải tỏa cầm cố trước khi giá cổ phiếu “thâm vào giá trị cho vay”.

Thị trường càng thiếu thanh khoản, sự sốt ruột của các ngân hàng càng lớn, những NĐT đặt lệnh bán với giá sàn do sức ép từ việc vay mượn càng đông và như một vòng xoáy luẩn quẩn, giá cổ phiếu càng đuối. Giám đốc khối nghiệp vụ bán lẻ một ngân hàng cổ phần xót xa tâm sự: “Bản thân chúng tôi cũng không muốn bán cổ phiếu giá rẻ nhưng mình tôi thì không làm gì được. Đó là quyết định của cả một tập thể, của Hội đồng đầu tư, Hội đồng quản trị và áp lực từ cổ đông. Nói gì thì nói phải cứu mình trước đã”.

Đó là những khoản cho vay kinh doanh chứng khoán cho khách hàng cá nhân được thể hiện bằng giấy trắng mực đen, còn chưa kể những loại hình như công ty đầu tư tài chính và các CTCK có thể được rót vốn ngân hàng từ những mối quan hệ thân tình và cho vay tín chấp. Kinh doanh bằng vốn vay của ngân hàng, tới hạn bổ sung tài sản đảm bảo hoặc trả nợ, bị thúc ép liên tục, các CTCK vốn đang khó khăn về thanh khoản lại càng rối ruột hơn, họ chọn giải pháp bán ra cổ phiếu với khối lượng khổng lồ ở giá sàn và càng làm cho thị trường đuối sức.

Ngân hàng là tổ chức kinh doanh, lợi nhuận, an toàn vốn là yếu tố được coi trọng hàng đầu, đặt vấn đề họ hành động vì thị trường trong thời điểm này thật khó khả thi. Tuy vậy, nếu như ngân hàng cho nhà đầu tư cầm cố cổ phiếu nay đến hạn được vay tiếp hoặc cho gia hạn thêm một thời gian nào đó, để NĐT cũng như CTCK hạn chế bán ra liệu tình hình có khác?

Đem mong mỏi này chia sẻ với ông Cao Sỹ Kiêm, nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia, thì nhận được câu trả lời: “Không có việc gì hoàn toàn không có lối thoát”. Ông Kiêm nói, để kiểm soát lạm phát, hỗ trợ TTCK, trong số 19 giải pháp đưa ra, Chính phủ đã bật tín hiệu về những giải pháp tiền tệ “mềm dẻo hơn, linh hoạt hơn” phù hợp với diễn biến thị trường, quan trọng là đề xuất của các cơ quan quản lý trực tiếp và nhanh chóng đưa vào thực thi.

Với cái khó của các ngân hàng thương mại trong việc đảm bảo an toàn khoản tiền cho vay kinh doanh chứng khoán, Ngân hàng Nhà nước khó có thể ban hành một biện pháp mang tính mệnh lệnh hành chính, kiểu như yêu cầu các ngân hàng gia hạn thời gian cho vay song những can thiệp mang tính hỗ trợ gián tiếp có thể được thực hiện như tăng cường khả năng thanh khoản cho các ngân hàng bằng cách giãn thời gian thực hiện mua tín phiếu bắt buộc, tạo thuận lợi cho giao dịch trên thị trường mở... Cũng có thể các ngân hàng và CTCK ngồi lại với nhau để cùng đồng thuận không bán tháo cổ phiếu với giá sàn, tiếp tục cho vay hoặc gia hạn thời gian giải tỏa cầm cố... “Khó thực hiện nhưng nếu có nỗ lực của tất cả các bên, thị trường mới không đổ vỡ, bán cổ phiếu giá rẻ, thị trường tài chính suy thoái bản thân ngân hàng cũng không được lợi”, ông Kiêm nói.

(Theo tinnhanhchungkhoan.vn)

USD “chợ đen” làm mưa làm gió

Khi USD tăng cao thì các ngân hàng lại đối mặt với việc khan hiếm nguồn.

Các ngân hàng phải gắng sức gom USD và phải chấp nhận mua theo giá “chợ đen”.

Hiện nay, không chỉ có giá vàng thay đổi liên tục mà ngay cả tỷ giá VND/USD cũng nhích lên tăng giá từng ngày.

“Cháy” USD

Hôm qua, tỷ giá VND/USD niêm yết tại Ngân hàng Ngoại thương vẫn là 15.990 - 16.120 đồng (mua vào, bán ra). Tuy nhiên, trên thị trường tự do giá USD mua vào, bán ra tiếp tục tăng đáng kể.

Ông Trần Minh Tâm - chủ tiệm vàng trên quận 10, TP.HCM cho biết giá mua vào, bán ra của cửa hàng ông đã tăng thêm 40 đồng so với ngày trước đó và đạt mức 16.170 -16.200 đồng. Nhưng lượng USD trên thị trường tự do giờ cũng rất khan hiếm. Bình quân, một ngày cửa hàng ông cũng chỉ gom vào được khoảng từ 7.000 đến 8.000 USD.

Cũng theo ông Tâm, hiện các ngân hàng cũng đi gom rất nhiều và họ cũng phải chấp nhận mua theo giá chợ đen, cao hơn gần 100 đồng so với tỷ giá đã niêm yết. Nhiều người dân cũng đi gom USD vào nhưng đa số cửa hàng đều không bán hoặc hiếm lắm mới có tiệm bán “chui” cho một ít.

Ngân hàng phải mua giá cao

Đối với một số ngân hàng thương mại cổ phần thì giá USD ngày càng cao còn làm cho họ trở nên khổ sở trong việc gom USD, cũng như khó nghĩ đối với khách hàng. Bởi mặc dù vẫn niêm yết giá USD mua vào, bán ra ở mức giá 15.990 - 16.120 đồng nhưng chính các ngân hàng khi đi gom cũng phải mua vào với mức giá chênh lệch thêm rất nhiều.

Một thực tế của những ngày gần đây là các ngân hàng đã phải đi gom lại từ chính những nguồn của nhau với giá mua vào khá cao, lên tới 16.300 đồng. Lý do là nếu ngân hàng có muốn mua lại từ các khách hàng thì cũng phải trả phí trước cho khách hàng, rồi còn liên quan tới chuyện hạch toán.

Giải thích điều này, ông Hoàng Đức Long - Phó phòng Kinh doanh tiền tệ của Ngân hàng HDBank cho biết mặc dù niêm yết giá như vậy nhưng hầu hết các ngân hàng đều phải bán ra trên giá trần. Hoặc tối thiểu là bán ra bằng với giá mua vào từ các ngân hàng là 16.300 đồng. Với mức giá này, các khách hàng tỏ ra không hài lòng. Vậy nên cũng có nhiều ngân hàng đã phải chấp nhận chịu lỗ để giữ khách.

Còn đối với một số khách mua USD trong thời gian này thì có thể phải trả phí cho các ngân hàng.

Như vậy, chỉ trong một thời gian ngắn, hai khuynh hướng ngược chiều nhau đã xảy ra xoay quanh câu chuyện tỷ giá. Khi USD giảm giá thì ngân hàng chê, không ai muốn mua vào vì cho rằng giữ USD cũng đồng nghĩa với việc chịu lỗ. Ngược lại, khi USD tăng cao thì các ngân hàng lại đối mặt với việc khan hiếm nguồn.

Tăng cũng khổ, giảm cũng chết

Trao đổi với Báo Pháp Luật TP.HCM, PGS-TS Trần Hoàng Ngân - Trưởng khoa Ngân hàng, Trường đại học Kinh tế TP.HCM cho biết nếu đồng USD mạnh thì chúng ta bị ảnh hưởng rất rõ nhưng khi đồng USD yếu thì chúng ta lại còn bị ảnh hưởng nhiều hơn. Vì lượng nhập khẩu của chúng ta rất lớn, đạt 62,7 tỷ USD (năm 2007), chiếm tỷ lệ 88% GDP. Đồng USD yếu, đẩy giá cả tăng, lạm phát cao.

Theo như kế hoạch của Bộ Công thương thì năm nay, nhập khẩu có thể lên 80 tỷ USD. Và chính điều này có thể dẫn đến áp lực tăng giá USD trong tương lai. Chính vì vậy, trước mắt chúng ta phải kềm giá USD.

Ngoài ra, nhà nước cũng phải có chính sách quản lý nguồn ngoại tệ, tức là chỉ cung ứng nguồn ngoại tệ cho các đơn vị nhập khẩu những mặt hàng thiết yếu.

Chính sách điều hành tỷ giá VND/USD cũng phải hết sức linh hoạt. Có những đợt phải rớt xuống thật sâu nhưng cũng phải có những đợt tăng lên. Nhưng trong lúc điều chỉnh tỷ giá thì các doanh nghiệp xuất khẩu cũng phải luôn đi kèm với những dự báo để tránh rủi ro.

Đây cũng là thời điểm mà Ngân hàng nhà nước nên mở rộng biên độ để cho các ngân hàng thương mại chủ động đối phó với diễn biến của thị trường. Biên độ đó có thể là cộng trừ hai. Vì vậy, mức giá 15.990 -16.120 đồng có thể sẽ phải giảm xuống.

Hiện nay, giá USD “chợ đen” cũng có một số thông tin đồn nhảm, truyền tin các quỹ đầu tư nước ngoài đã rút vốn, tình hình nhập siêu làm thiếu ngoại tệ... để đẩy giá USD lên. Chúng ta nên tiến tới trên thị trường Việt Nam chỉ dùng tiền Việt Nam. Nhà nước cũng nên quản lý chặt đồng USD.

Tuy nhiên, dự trù đến cuối năm đồng USD trên thế giới có thể mạnh lên. Mặc dù vậy, tỷ giá của chúng ta cũng chỉ nên giữ ổn định ở mức này. Đối với người dân đang có tiền đồng hiện nay thì nên gửi ngân hàng hoặc có thể mua một lượng vàng về dự trữ nếu như giá vàng đang giảm.

(Theo phapluattp.com.vn)